ขอบคุณรูปภาพจาก Longtumdoo.com
🌱 การเพาะเมล็ด
(seeding)
การเพาะเมล็ด หมายถึง
การนำเมล็ดพันธุ์พืชที่ผ่านการคัดคุณภาพมาแล้วนำมาปลูกไว้ในพื้นที่จำกัดที่เตรียมไว้โดยใช้กระบะเพาะ
หรือภาชนะต่าง ๆ ที่มีการดูแลรักษาเอาใจใส่เป็นพิเศษ จนกระทั้งเมล็ดงอกเป็นต้นกล้าและเจริญเติบโตแข็งแรงดีแล้วจึงย้ายต้นกล้าไปปลูก
ลักษณะของเมล็ดพันธุ์ที่ดี
1. สะอาดปราศจากสิ่งเจือปนต่าง
ๆ เช่น ฝุ่นละออง กรวด ทราย เศษผัก หรือเมล็ดพืชอื่น
2. ตรงตามพันธุ์
เป็นเมล็ดที่ไม่กลายพันธุ์ เช่นตระกูลของมันมีผลสีเขียวอมชมพู เมื่อนำมาปลูกผลก็เป็นสีเขียวอมชมพู
ตรงตามพันธุ์เดิม
3. ไม่มีโรคและแมลง
เมล็ดพันธุ์บางชนิดอาจมีโรคหรือแมลงติดมากับเมล็ด
เมื่อนำไปเพาะเชื้อโรคในเมล็ดอาจจะแพร่ไปได้ เมล็ดพันธุ์ที่ดีควรเป็น
เมล็ดพันธุ์ที่ได้ผ่านการฆ่าเชื้อโรคและแมลงมาแล้ว
4. มาจากตระกูลที่ดี
หมายถึงเมล็ดพันธุ์ที่มาจากตระกูลที่มีผลดกดี มีขนาดและรูปร่างดี มีสี มีน้ำหนัก
และรสดี
5. มีความสามารถในการงอกสูง
หมายถึงเมล็ดที่มีความสามารถใน การงอกเจริญเติบโต มีอาหารที่จะเลี้ยงลำต้นจนเจริญเติบโตได้
6. ทนทานต่อโรคและแมลง
ขอบคุณรูปภาพจาก Krulengnatthawut.com
✅ ข้อดีของการขยายพันธุ์พืชโดยใช้เมล็ด
1. ทำได้ง่ายและได้ปริมาณมาก
เพราะสะดวกในการปฏิบัติ
2. เสียค่าใช้จ่ายน้อยเพราะไม่ต้องใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ตลอดจนฝีมือในการปฏิบัติมากนัก
3. สะดวกในการขนส่งระยะทางไกลๆ
เพราะทนทานและตายยาก ประกอบกับมีขนาดเล็กจึงสะดวกที่จะบรรจุหีบห่อหรือหยิบยก
4. เก็บรักษาได้นาน
เพราะไม่ต้องการสิ่งแวดล้อมในการดำรงชีวิตมากเพียงแต่เก็บให้ถูกต้องเท่านั้น
5. ได้ต้นพืชที่มีระบบรากดี
เพราะมีรากแก้ว ดังนั้นจึงมีรากหยั่งลึกและการที่ต้นพืชมีรากลึกนี้ ย่อมมีผลทำให้
- ทนแล้งได้ดี
เพราะสามารถดูดน้ำจากดินในระดับลึกๆ ได้
- หากินเก่ง
เพราะอาจหาธาตุอาหารต่างๆ จากดินทั้งตามผิวหน้าดินและส่วนลึกได้อย่างครบถ้วน
โอกาสที่จะขาดธาตุอาหารจึงมีน้อย
- ต้นพืชเจริญเติบโตดี
เพราะมีอาหารพืชสมบูรณ์
- อายุยืน
ซึ่งเป็นผลมาจากมีอาหารสมบูรณ์ ฉะนั้นจึงทนทานต่อแมลงได้ดี ต้นไม่ทรุดโทรมเร็ว
และมีอายุการให้ผลยืนนาน
6. ต้นพืชที่ได้ไม่ติดโรคไวรัส
(virus) จากต้นแม่ โดยที่เชื้อไวรัสไม่อาจจะถ่ายทอดจากต้นแม่มายังลูก
โดยอาศัยเมล็ดเป็นพาหะได้ ดังนั้นต้นลูกที่ได้จากการเพาะเมล็ดจากต้นที่เป็นโรคไวรัสจึงไม่ติดโรคนี้
แต่ก็อาจติดโรคนี้ได้ภายหลังที่งอกเป็นต้นพืชแล้ว
❎ ข้อเสียของการขยายพันธุ์พืชโดยใช้เมล็ด
1. กลายพันธุ์ได้ง่าย
เพราะต้นที่ได้เกิดจากการผสมพันธุ์ เว้นแต่เมล็ดพืชบางชนิดที่งอกได้หลายต้นใน 1 เมล็ด ซึ่งอาจจะมีต้นที่ไม่กลายพันธุ์ได้
2. ลำต้นสูงใหญ่
ไม่สะดวกในการเก็บเกี่ยวและดูแลรักษา
3. ต้นมีโอกาสรับแรงปะทะลมได้มาก
ทำให้ดอกและผลร่วงหล่นเสียหายมาก
4.
มักให้ผลช้า ต้องใช้เวลาในการเลี้ยงดูนาน กว่าจะให้ผลตอบแทน
5. ปลูกได้น้อยต้นในเนื้อที่เท่ากัน
ฉะนั้นจึงอาจให้ผลน้อยกว่าการขยายพันธุ์โดยวิธีอื่นที่ให้ต้นพืชพุ่มเล็กกว่า